Παναγιώτης Γιαννουλέας – Ο Καζαντζάκης και ο Ζορμπάς στη Στούπα της Μεσσηνιακής Μάνης

Ο συγγραφέας Πέτρος Τερζής έφτασε στη Στούπα, το μικρό παραθαλάσσιο χωριό της Μεσσηνιακής Μάνης, που απέχει σαράντα χιλιόμετρα από την Καλαμάτα, την πρωτεύουσα του νομού Μεσσηνίας, ένα βροχερό ανοιξιάτικο απομεσήμερο. Σκοπός του ήταν να συγκεντρώσει στοιχεία με θέμα τη ζωή του Καζαντζάκη και του Ζορμπά στην περιοχή, για το νέο του βιβλίο. Πολύτιμος βοηθός σ’ αυτήν την προσπάθειά του ήταν το βιβλίο του Καλαματιανού δημοσιογράφου και συγγραφέα Γιάννη Αναπλιώτη, με τίτλο «Ο αληθινός Ζορμπάς και ο Νίκος Καζαντζάκης», στο οποίο αναφέρονται λεπτομέρειες από τη ζωή και τις δραστηριότητές τους στην περιοχή.
Μπαίνοντας στο χωριό έστριψε δεξιά ακολουθώντας την πινακίδα που έδειχνε: ‘‘Προς Καλόγρια’’. Σε δύο λεπτά αντίκρυσε την παραλία της Καλόγριας. Πάρκαρε το αυτοκίνητό του πλάι στην προτομή του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, και κατηφόρισε στο πλακόστρωτο δρομάκι που οδηγούσε στην παραλία. Κατευθύνθηκε στο σπιτάκι που βρισκόταν στην βορεινή πλευρά της. Εκεί τον υποδέχτηκε ο ιδιοκτήτης και τον οδήγησε στο εσωτερικό του μικρού σπιτιού.
Όταν έμεινε μόνος ο Πέτρος Τερζής συνειδητοποίησε πού βρισκόταν. Ένιωσε δέος αναλογιζόμενος την ιστορία αυτού του χώρου. Εδώ έμεινε για ένα διάστημα ο Νίκος Καζαντζάκης και τα καλοκαίρια κατοικούσε ο Γιώργης Ζορμπάς.
Με τα μάτια της ψυχής του ταξίδεψε πίσω στο χρόνο. Στο 1916-1917, τότε που ο Καζαντζάκης και ο Ζορμπάς συνεργάστηκαν στο λιγνιτωρυχείο της Πραστοβάς.
Η νύχτα πέρασε ήρεμα. Ξύπνησε με ευχάριστη διάθεση. Κάθισε έξω από το σπίτι πίνοντας τον καφέ του και ταξίδεψε το βλέμμα του στο θαυμάσιο τοπίο.
Κάτω από τα πόδια του, μέσα από τα βράχια, ανάβλυζε πηγή, ο Πρίντζιπας, με παγωμένο πόσιμο νερό. Λίγα μέτρα πιο πέρα άρχιζε η ημικυκλική παραλία της Καλόγριας σε σχήμα πέταλου, με 250 μέτρα, περίπου, μήκος και 50 βάθος. Αυτή η παραλία είναι «το αμμουδερό ακρογιάλι με την άσπρη ψιλοκοσκινισμένη αμμούδα», όπως την περιγράφει ο Καζαντζάκης στο έργο του «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Στην απέναντι πλευρά της παραλίας, σε ένα υψωματάκι, δύο με τρία μέτρα πάνω από την αμμούδα ήταν η καλύβα/σπίτι του Καζαντζάκη, η οποία κατασκευάστηκε με την επίβλεψη του ίδιου του συγγραφέα. Αυτή η καλύβα καταστράφηκε ολοσχερώς το 1927 από μεγάλο καταστροφικό σεισμό που έγινε στην περιοχή. Την ισοπέδωσαν μεγάλοι βράχοι που αποσπάστηκαν από την πλαγιά.
Άφησε το βλέμμα του να πλανηθεί στην παραλία της Καλόγριας, στο σημείο που ήταν η καλύβα του Καζαντζάκη, λίγο πιο πάνω η «Συκιά της Αρχοντούλας», την οποία αναφέρει ο Καζαντζάκης στο βιβλίο του «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», στο ακρωτήρι, όπου βρίσκεται η «Σπηλιά του Καζαντζάκη», στην οποία κατέφευγε ο συγγραφέας για να γράψει, να διαβάσει και να στοχαστεί. Κοιτάζοντας τις φωτογραφίες στο βιβλίο του Γιάννη Αναπλιώτη προσπάθησε να εντοπίσει τα ακριβή σημεία, τα οποία και επισκέφτηκε στη συνέχεια.
Το απόγευμα επισκέφτηκε τις γαλαρίες του λιγνιτωρυχείου, στη θέση Πραστοβά, όπου βρίσκεται και το σπίτι που ήταν τα γραφεία της εταιρείας του λιγνιτωρυχείου, και αμέσως μετά πήγε στο σημείο όπου άραζαν τα καράβια και φόρτωναν τον λιγνίτη.
Δύο μέρες αργότερα και αφού συγκέντρωσε τα στοιχεία που ήθελε, ο Τερζής αποχώρησε από τη Στούπα.

Leave a Reply

Your email address will not be published.