Οι ανθολογίες διηγημάτων πάντοτε αποτελούν ριψοκίνδυνο εγχείρημα. Όταν μπλέκονται πολλά ονόματα σε ένα βιβλίο, δεν μπορείς να ξέρεις πόσο καλά θα ταιριάξουν όλες οι φωνές μεταξύ τους. Οι εκδόσεις Κύφαντα, σε επιμέλεια του Αντώνη Γκόλτσου, κατάφεραν να δημιουργήσουν μια ιδιαίτερη συλλογή με ιστορίες επαρκώς ανεπτυγμένες (και όχι ξεπέτες των δέκα σελίδων). Τα επτά διηγήματα είναι μεν όλα μυστηρίου, αλλά η θεματική τους είναι τόσο διαφορετική που καταφέρνουν όλα με τον τρόπο τους να ξεχωρίσουν. Πάμε να τα δούμε λίγο πιο αναλυτικά.

Γρηγόρης Αζαριάδης – Τελευταία έξοδος… Στρώμη

Στην πρώτη και εκτενέστερη ιστορία, ο Γρηγόρης Αζαριάδης μας συστήνει τρεις ανθρώπους που η μοίρα τούς έφερε κοντά και τους οδήγησε στη Στρώμη, ένα μικρό ορεινό χωριό στο νομό Φωκίδας. Ο ψηλός, η Θέλμα και ο Μαύρος, τρία «αντικοινωνικά στοιχεία» κυνηγημένα από τους εχθρούς τους, θα κληθούν επιτέλους να τους αντιμετωπίσουν.

Η γραφή του Αζαριάδη, δυστυχώς, δεν μπορώ να πω ότι μου ταιριάζει. Στηρίζεται περισσότερο στην περιγραφή της εικόνας. Την χαρακτηρίζουν κοφτές προτάσεις, μικρά κεφάλαια με μερικά απαραίτητα μπρος-πίσω στον χρόνο. Αυτό που με σύγχισε αρκετά είναι ότι, εκτός από τη Θέλμα και τον Μαύρο, δεν ονοματίζεται κανένας άλλος χαρακτήρας. Αντ’ αυτού, όλοι αποκαλούνται με κάποιο χαρακτηριστικό τους: Ο ψηλός, ο λιπόσαρκος, ο ασπρομάλλης, κ.ο.κ. Ξεχώρισα, όμως, τις σελίδες με τα πλάγια γράμματα των τελευταίων κεφαλαίων. Πιο προσωπικές και συναισθηματικές. Κάπως έτσι θα ήθελα να είναι εξ αρχής η ιστορία. Βρήκα το εκρηκτικό τέλος εντυπωσιακό και απολύτως ταιριαστό.

Σέργιος Γκάκας – Οι έρωτες είναι χαμένα βήματα

Στη δεύτερη «σκοτεινή υπόθεση», ο Σέργιος Γκάκας ξεσκονίζει τον χαρακτήρα του, το δικηγόρο Συμεών Πιερτζοβάνη, για να μας διηγηθεί ακόμη μια περιπέτειά του. Στο «Οι έρωτες είναι χαμένα βήματα», ο Συμεών λαμβάνει ένα πολύ προσωπικό γράμμα από τη Μαρία, κόρη φίλου του που βοήθησε στο παρελθόν, και αποφασίζει να πει την ιστορία στην ερωμένη του, Στέλλα. Η άμεση, ολοζώντανη αφήγηση δεν αφήνει τον αναγνώστη σε ησυχία. Το δέσιμο με τους χαρακτήρες είναι αναπόφευκτο, παρόλη τη μικρή έκταση του διηγήματος. Η Μαρία θα βρεθεί κυνηγημένη και παγιδευμένη. Τι να έχει απογίνει σήμερα, δέκα χρόνια μετά; Ο συγγραφέας των «Κάσκο» και «Στάχτες» με έπεισε χωρίς καμία δυσκολία να αναζητήσω τα βιβλία του.

Αντώνης Γκόλτσος – Η επιστροφή ή Το τέρας στο πατάρι

Το πιο φιλόδοξο διήγημα του βιβλίου με διαφορά. Μια δυστοπία που διαδραματίζεται το 2030. Ο συγγραφέας χτίζει έναν οργουελικό κόσμο όπου έπειτα από καταστροφικές τρομοκρατικές ενέργειες, έχει εφαρμοστεί σχεδόν παγκοσμίως το «Σύστημα», ή αλλιώς ο «Κύβος», που μέσω της παρακολούθησης του κόσμου επιβάλλει τον φόβο, με στόχο την -υποτιθέμενη- ασφάλεια. Ο «Κ» είναι ένας 67χρονος συνταξιούχος μετανάστης που επιστρέφει στην πατρίδα του την Ελλάδα για να περάσει την υπόλοιπη ζωή του. Εκεί θα ασχοληθεί με την παράνομη αναλογική φωτογραφία και θα μπλέξει με μια μυστηριώδη γκαλερί όπου θα τον βοηθήσουν.

Διάβασα με εξαιρετικό ενδιαφέρον την «Επιστροφή», που θα μπορούσε κάλλιστα να είχε αναπτυχθεί σε ολοκληρωμένο μυθιστόρημα. Οι υπερβολικές πληροφορίες στην αρχή, όμως, με κούρασαν και η ιστορία του «Κ» θα μπορούσε να γίνει πιο συναρπαστική. Δεν μπορώ να μη συγχαρώ, πάντως, τον Αντώνη Γκόλτσο που έγραψε κάτι τόσο ιδιαίτερο.

Νίνα Κουλετάκη – Ε94

Στη μέση ακριβώς του βιβλίου βρίσκεται το αγαπημένο μου όλων, το «Ε94». Η Μαρσέλλα από το Σαραντέ της Αλβανίας βρίσκεται στο Τμήμα Ασφαλείας Μεγάρων όπου θα αναγκαστεί να πει την ιστορία της από τα παιδικά της χρόνια μέχρι τη δολοφονία του σωτήρα της, Γιώτη. Επειδή «για να καταλάβει κάποιος το τέλος, πρέπει να γνωρίζει την αρχή».

Η ιστορία της Μαρσέλλα με άγγιξε περισσότερο από κάθε άλλη «σκοτεινή υπόθεση». Την διάβασα μονορούφι. Ρεαλιστική, συγκλονιστική, αληθινή, νιώθεις την ταραχή της πρωταγωνίστριας όσο αφηγείται τα γεγονότα, τα ξαναβιώνεις όλα μαζί της, θες να πάρεις εσύ ο ίδιος εκδίκηση γι’ αυτά που έχει περάσει και να της κάνεις μια μεγάλη αγκαλιά.

Κώστας Μουζουράκης – Ο κόκκινος λύκος

Επιστροφή στην ελληνική εξοχή με το διήγημα του Κώστα Μουζουράκη. Μια εταιρία ετοιμάζεται για εξόρυξη πετρελαίου δίπλα σε ένα χωριό. Ένας μηχανικός αποστέλλεται στις εγκαταστάσεις για να κάνει την μελέτη του. Οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού έχουν συμφιλιωθεί με την εταιρία για ένα μεροκάματο. Ένας ηλικιωμένος, όμως, θα αντισταθεί σθεναρά. Μέσω αυτού θα μάθουμε ένα κομμάτι της ιστορίας του τόπου.

Ποιος είναι ο «κόκκινος λύκος» και τι κρύβει ο εξίσου μυστηριώδης μηχανικός; Με τον παραλληλισμό παρόντος και παρελθόντος θα αποδειχθεί για ακόμη μια φορά ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Από την ιστορία δε λείπουν φυσικά η δράση, οι ανατροπές και ακόμη ένα… εκρηκτικό φινάλε. Ο πετυχημένος συνδυασμός περιπέτειας και φολκλόρ απογειώνει την ιστορία ακόμη περισσότερο.

Φίλιππος Φιλίππου – Ο παππούς με τον άσπρο σκύλο

Γωνία Μαυρομιχάλη και Ακαδημίας. Εκεί ξεκινάει το διήγημα του Φίλιππου Φιλίππου. Ο δημοσιογράφος Στάθης, που επιστρέφει από διαδήλωση για το Πολυτεχνείο, συναντιέται με την Πετρούλα όταν της επιστρέφει την τσάντα που μόλις της είχαν αρπάξει. Στο απίστευτα διασκεδαστικό «Ο παππούς με τον άσπρο σκύλο», ο Στάθης θα γνωριστεί με τον οικογενειακό κύκλο της Πετρούλας: τον σύντροφό της Σάββα, τη μητέρα της Αμαλία, τον αρραβωνιαστικό της μητέρας Τρύφωνα, τον παππού Βαγγέλη και φυσικά τον άσπρο σκύλο, τον Κρέοντα. Μια σειρά «αναποδιών» που πλήττουν τα μέλη της οικογένειας θα κάνουν το Στάθη να αναρωτηθεί ποιος κρύβεται πίσω από όλα αυτά. Μια κλασική whodunit ιστορία με ένα πρωτότυπο τελικό τουίστ.

Έλενα Χουσνή – Βουίζει η ψυχή μου

Στην ύστατη «σκοτεινή υπόθεση», η Έλενα Χουσνή μας διηγείται την ιστορία δύο άστεγων μέσα από τη ματιά του ενός (που παραμένει ανώνυμος). Όταν αυτοί πέσουν θύμα άγριου ξυλοδαρμού, ο ένας θα «σταθεί τυχερός», ενώ ο Μίμης, δεν θα τα καταφέρει. Μόνος, πλέον, ο ανώνυμος ήρωας θα αναπολήσει τρυφερές, νοσταλγικές στιγμές με το φίλο του, θα αμφισβητίσει το νόημα της ύπαρξης και θα πολεμήσει τους εσωτερικούς του δαίμονες που θέλουν να τον οδηγήσουν στην εκδίκηση.

Η γραφή της Χουσνή είναι όπως πάντα πλούσια και γλαφυρή, κάθε της λέξη μας βυθίζει ακόμη περισσότερο στην ιστορία, με μαεστρία αποτυπώνει την υποκρισία του κόσμου, αλλά παράλληλα μας ωθεί να προβληματιστούμε. Βαθειά συναισθηματική, καταφέρνει να κάνει και τις δικές μας ψυχές να «βουίξουν».